معاون علمی: تا یک سال آینده هوش مصنوعی به مرکز WRTM افزوده خواهد شد
در آیین رونمایی از مرکز مدیریت چاه و مخزن، معاون علمی رئیس‌جمهور اعلام کرد که مراحل ایجاد زیرساخت‌های هوش تجاری کامل شده است و به زودی هوش مصنوعی وارد این عرصه مهم خواهد شد.
حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور، در آیین راه‌اندازی مرکز مدیریت همزمان چاه، مخزن و تأسیسات روسطحی (WRTM) بیان کرد که یکی از مهم‌ترین هوش‌های تجاری کشور افتتاح شده است و تا یک سال آینده هوش مصنوعی به این مرکز افزوده خواهد شد تا راهکارهای بهینه ارائه شود.
او توضیح داد که برای دستیابی به استفاده موثر از هوش مصنوعی در صنعت نفت، ابتدا باید به هوش تجاری دست یافت؛ با افتتاح فاز ابتدایی این پروژه، زیرساخت‌های لازم برای پیاده‌سازی هوش مصنوعی ایجاد شده است. فاز دوم نه تنها بهره‌وری و کارایی عملیات استخراج و مدیریت منابع نفتی را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند ایران را به یکی از کشورهای پیشرو در استفاده از فناوری‌های نوین در صنعت نفت تبدیل کند.
افشین گفت که این پروژه بزرگ با توان داخلی به انجام رسیده است، در حالی که در کشورهای همسایه معمولاً از توانمندی شرکت‌های بین‌المللی بهره می‌گیرند. شرکت گسترش انرژی پاسارگاد با حمایت و همکاری معاونت علمی با راه‌اندازی این مرکز، موانع را کنار زده و راه را برای سایر شرکت‌ها هموار کرده است.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، اشاره کرد که این پروژه از بهمن ماه 1403 آغاز شده است و چاه‌های نفت سپهر و جفیر که به طور روزانه حدود پنجاه هزار بشکه نفت تولید می‌کنند، تحت حمایت این طرح قرار گرفته‌اند.
او با بیان اینکه هزینه این پروژه تا پایان تکمیل ۱۵ میلیون دلار خواهد بود، افزود که در مراحل اولیه جمع‌آوری داده‌ها، توانستند به سرعت از کاهش تولید یکی از چاه‌های نفتی مطلع شوند. اگر این مشکل به موقع شناسایی نمی‌شد، چاه موردنظر ممکن بود از تولید بیفتد و خسارت عظیمی به کشور وارد کند. اما به لطف سیستم هوشمند و داده‌های جمع‌آوری شده، اصلاحات لازم به سرعت انجام گرفت و این اقدام سریع منجر به جلوگیری از ضرری بزرگ شد و حدود ۱۰۰ میلیون دلار به نفع کشور صرفه‌جویی به عمل آمد.
افشین با اشاره به ضرورت حرکت به سمت فناوری‌های نوین برای دستیابی به پیشرفت و افزایش بهره‌وری در حوزه‌های مختلف بیان کرد که او همیشه بر اهمیت فناوری‌های نوظهور، به‌ویژه هوش مصنوعی، تأکید زیادی دارد و امروز با یک پروژه واقعی هوش مصنوعی روبرو هستند که نشان‌دهنده اهمیت این فناوری در صنعت نفت است.
معاون علمی رئیس‌جمهور با تاکید بر اینکه راه‌اندازی اولیه همیشه چالش‌برانگیز و هزینه‌بر است، گفت که اگر بخواهند سیستم هوشمندسازی را بر روی سایر چاه‌های نفتی پیاده‌سازی کنند، دیگر نیاز به همین مقدار هزینه و زمان نخواهد داشت. این کار با سرمایه‌گذاری کمتر و حمایت وزارت نفت و مدیران پیشرو، می‌تواند به سهولت انجام شود و تمام چاه‌ها از این پیشرفت بهره‌مند شوند.
او اذعان کرد که امروزه، با پیشرفت‌های شگرف فناوری، کشور بیش از هر چیز به مدیرانی نیاز دارد که جسارت و آینده‌نگری داشته باشند؛ مدیرانی که توانایی درک عمیق فناوری‌ها را دارا باشند و از این ابزارها به بهترین شکل ممکن بهره ببرند. در این میان، مجموعه انرژی گسترش پاسارگاد پیشگام در این عرصه است.
افشین همچنین اشاره کرد که در سال‌های آینده، شاهد رشد و تکثیر این نوع مراکز خواهیم بود و معاونت علمی در این دوره تمام تلاش خود را به کار گرفته تا فرهنگ و تفکری نوین را در صنعت ترویج دهد.
رئیس بنیاد ملی نخبگان با اشاره به اینکه هوش مصنوعی علی‌رغم ظرفیت‌های فراوان، می‌تواند به راحتی به شبه‌علم دامن بزند، گفت که در حالی که افراد ممکن است با اصطلاحاتی چون «هوش مصنوعی» آشنا شوند، درک عمیق محتوای علمی آن ممکن است کاهش یابد. چنین پروژه‌هایی نه‌تنها روند مدیریت این موضوع را بهبود می‌بخشند، بلکه مسیر رشد و توسعه را نیز نمایان می‌کنند.
افشین اشاره کرد که متأسفانه یکی از چالش‌های مهم کشور، خام‌فروشی در صنایع معدنی و نفتی است. این معضل سبب آسیب به زنجیره ارزش کالاها می‌شود و می‌تواند به خسارات جبران‌ناپذیری منجر شود. او افزود که با اتخاذ پروسه‌های به‌روز و کارآمد، مدیران می‌توانند به اطلاعات دقیق‌تری دسترسی داشته باشند و به‌موقع تصمیم‌گیری کنند.
معاون علمی رئیس‌جمهور در پایان بیان کرد که نخستین پالایشگاه هوشمند کشور به همت شرکت گسترش انرژی پاسارگاد و معاونت علمی به‌زودی در قشم احداث می‌شود و این پروژه نقطه عطفی در هوشمندسازی صنعت نفت و گاز ایران به شمار می‌رود.
نصرالله زارعی، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت، در این مراسم بر افزایش ظرفیت تولید نفت در برنامه هفتم توسعه تأکید کرد و بیان کرد که برای دستیابی به اهداف این برنامه، نیاز به سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و پیمانکاران قوی داریم.
زارعی اضافه کرد که رویکرد وزارت نفت بر این است که از حضور سرمایه‌گذاران و پیمانکاران بهره‌برداری کند و زمینه‌سازی لازم برای این همکاری را فراهم کند.
او به موفقیت‌های شرکت گسترش انرژی پاسارگاد در توسعه میدان‌های نفتی اشاره کرد و گفت که توسعه میدان‌های سپهر و جفیر برای نخستین بار تحت قرارداد آی‌پی‌سی با همکاری این شرکت انجام شده است.
مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت ابراز امیدواری کرد که با حمایت معاونت علمی، بهره‌برداری از فاز دوم زودتر آغاز شود و شرکت ملی نفت نیز در کنار شرکت‌های اکتشاف و تولید به دنبال بهبود وضعیت خواهد بود.
زارعی بیان کرد که انتظار دارند شرکت سرمایه‌گذار اصلی در فاز ۲ که شروع آن در ماه آینده خواهد بود، فعالانه حضور داشته باشد.
او اظهار داشت که شرکت گسترش انرژی پاسارگاد در زمینه توسعه دانش و فناوری پیشتاز است و امیدوارند این روند در دیگر چالش‌های صنعت نفت، به ویژه مسائل زیست‌محیطی، ادامه یابد؛ همچنین این شرکت در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر نیز فعالیت می‌کند.
امید شاکری، معاون پژوهش و فناوری وزیر نفت، در مراسم راه‌اندازی مرکز مدیریت همزمان چاه، مخزن و تأسیسات روسطحی، به اهمیت تسریع نوآوری در صنعت نفت اشاره کرد و بیان کرد که سرعت نوآوری در این حوزه به نسبت کند است، اما سرریزهای فناوری از بخش‌های دیگر می‌تواند به صنعت نفت هدایت شود و تحولات اساسی ایجاد کند.
او تاکید کرد که اشتراک تجربیات میان شرکت‌ها، به ویژه شرکت گسترش انرژی پاسارگاد، می‌تواند به افزایش ثروت ملی و بهبود عملکرد صنعت منجر شود.
معاون پژوهش و فناوری وزیر نفت ضمن تاکید بر اهمیت پیشرفت شرکت‌های ایرانی در صنعت نفت اعلام کرد که اگر نیاز به حمایت و تسهیل‌گری باشد، ما حمایت خواهیم کرد تا شرکت‌های ایرانی نه تنها در داخل کشور، بلکه در عرصه‌های بین‌المللی نیز حضور قدرتمندی داشته باشند و به بلوغ برسند.
شاکری در پایان سخنان خود به کاربرد فناوری‌های پیشرفته در مرکز WRFM اشاره کرد و بیان کرد که با استفاده از حسگرها، سیستم‌های مدیریت داده و هوش مصنوعی، می‌توان اطلاعات دقیق و جامعی از وضعیت چاه‌ها و مخازن دریافت کرد و به مدیریت بهینه عملیات‌های مرتبط با این حوزه کمک کرد.
